Geert Zijlstra

Maans het n pooske rust had. Zien wandelvriendin Thea was n poar week op vakantie noar Indonesië en op e tuun was et met dat kolle weer gien doen. Thea was net weerom en stond al vroeg bij Maans veur de deur om kovvie en doarnoa soamen even lopen. Ze het heur golden retriever Blacky -wel bedenkt zukswat- dizze keer metnommen. Die was wel toe aan n wandeling, want de oppas had hum flink vetmest. Blacky en Pjotr wadden al voaker met mekoar aan e wandel west en kinnen oardeg goed met mekoar opschieten, ondanks et rasverschil. Blacky is één met papieren en Pjotr is één met n mengelmoes van genen. Mor beide beestjes hemmen n golden ienborst en binnen vrolek.

’Nou was et wat, de gordel van Smaragd?: vragt Maans nijsgiereg as er kovvie ienschenkt. Hij geft beide hondjes een stukje van zien koek.

Thea vertelt over t mooie weer, t vrundeleke volk, de mooie gebouwen en de wonderboarlekste wilde beesten, zoas oapen, tiegers, neushoorns en n varaan die veur heur ogen n hondje snapt had.
Blacky en Pjotr schrikken en holden een ogenblik de oadem ien, Maans stelt ze gerust. Rusteg mor jongens die beesten he-we hier niet ien t Westerkwartier !

Thea nimt eerst n slok kovvie en gijt verder:
‘Het grootste wonder kwam pas op e terugreis. We hadden een overstap in Dubai en net toen we de taxibaan opreden, begon het wild te regenen en te waaien. In een mum van tijd stond het vliegtuig tot aan de assen in het water en jammer genoeg was het geen watervliegtuig!

Joa ik zag et op et nijs, ien n poar uur net zoveul regen as normoal ien n hiel joar. Max Verstappen had wel n speedbootrace holden kint ien t centrum van e stad.’

Blacky kikt Pjotr wiesneuzeg aan en mummelt:
‘Eigen schuld heb ik heurd. Ze hemmen perbeert om met n vliegtuug wolken te zaaien mor de dosering was niet hielmoal gelukkeg. Overal woar ‘te’ veur stijt is verkeerd, behalve tevreden.’

‘Ja jong Blacky, minsen denken dat ze hiel loos binnen, mor ze hemmen niet eens deur dat wij dieren met mekoar proaten kinnen, loat stoan dan ze wieten dat we heur toal ok begriepen. Nou denken ze ok nog dat ze et weer bepoalen moeten. Dat hemmen ze vanzulf al joaren doan met CO2 en stikstof ,woardeur de oarde opwaarmt, overstromings schering en ienslag binnen. En ien april met 40 groaden bakken op n Spaans terras. Ik heurde ok nog zo’n Juanita zeggen, dat et weer zo prachteg was. Dom schoap! En mor denken dat ze de wereld sturen kinnen met techniek en managers. Nou ik leuf er niks van!’

‘Moest es heuren Pjotr wat mij lest overkommen is! Ik had wat last van mien veurpoot en most noar de dierenarts om behandeld te worden. Poer best heur, dat wichtje wreef me eerst alle pien uut e poot, mor doarnoa most ik wel onder t mes. De rekening die Thea loater kreeg was niet veur de poes. De femilie had me beter aannimmen kind as zeun en aanmelden bij Menzis ien e ziektekostenverzekering. Dat was veul goedkoper west. En over twee moand moet ik ok nog weer hin veur controle,  kost weer n bankje. As n huusdier holden nog duurder wordt, stoan we ien t kort alpmoal aan touw, aan e boom ien t bos met n bordje om e nek                  “ Wie voedt me verder!”. Ik begun et duuster ien te zien met dizze wereld.’ 

Gelukkeg is de kovvie op en begunt de zun te schienen, de beide boaskes kommen al vlot met de riemen en e hondenkoekjes aanzetten. Pjotr en Blacky hippen achter ien e Landrover en goan lekker noast mekoar leggen op n olle deken. Maans zit as n soort jachtopziener, met n mooie cowboyhoed op, noast bestuurder Thea te glimmen.

Niet veul loater vliegen beide hondjes as wilden deur n dikke moddersloot en goan dwars deur t laand achter n hoas aan.

“Niet doen Pjotr,hier kommen, loat dat beestje met rust!’, ropt Maans en Thea volgt zien veurbeeld: Blackyyyyyy, Blackyyyy!!!Aan de voet!

Beide honden doen of ze Oostindische doof binnen ‘ ik heur niks’, lacht Pjotr ‘ik ok niet’ poest Blacky. t Valt hum niet met zo haard te lopen, mor hij let hem niet kennen.

De jacht gijt deur tot ze ien e goaten kriegen dat n hoas nou eenmoal sneller is as n hond. Mor toch was t heerlek even snelheid moaken.

Ze kniezen tevreden, zo slecht is t leven nou ok weer niet!

Met dank aan:
Alie de Vries veur de correcties
Ben de Vries veur de tekening van Pjotr

Met dat mooie aprilweer mag Maans groag op e fiets klimmen en noarmoate de reiskes weer wat regelmoateger binnen, wordt de conditie ok weer beter. Een poar week leden stond de elektrische hulpstand van e fiets steevast op 4, of er nou veur of tegenwiend had. Vandoag waait et host niet en is standje 1 genog.

’t Veurjoar pakt al mooi uut Pjotr’: Maans wrift et hondje steveg over zien kopke.

Nou het Pjotr doar n gloepende hekel aan, want sums wrift Maans hum de oren host van e kop met zien knoestege klauwen. Mor lekker buten weden dat moakt weer veul goed. As ze n fietspadje iensloagen zien ze n groepke fietsers stoan. Maans knipt ien e remmen mindert voart en zigt dat zien kammeroad Paulus bij et groepke omlopt.

‘Wat nou mannen, pech onderweg?’, vragt Maans.

Paulus wiest noar n stuk laand: ‘Moest es kieken wat doar lopt jong, dat is n dikke piek!’

600 Meter verderop lopt een grote vogel, as n kip zunder kop, hinneweer.

‘Me dunkt dat is n struusvogel’, mient Paulus, ‘Zil wel ontsnapt weden uut Boerakker! Ik kom niet bij zo’n beest ien e buurt, want mij is wel es verteld, dat ze beste tikken uutdelen kinnen. En ik goa over 2 week op vakantie en dan wil ik niet met n broken poot op e bank zitten!’

‘Een struusvogel is nog veul groter!’, mient Maans.

Pjotr wordt uut zien mandje tild, pist tegen een dampoal en lopt dan t laand ien richting de grote vogel.

‘Pjotr, hierkommen! Straks krigst n flik! Kom hier, doe gek!’

Mor Pjotr dut net asof er OostIndisch doof is en lopt rusteg deur. Op 20 meter van e dikke piek roakt er toch wel onder de iendruk en gijt rusteg ien t gras zitten.

‘Bist wat kwiet Pino? Lopst al hinneweer?’ Pjotr het dudelek de lolbroek weer aan vandoag!

‘Pino, Pino, wie is Pino?’, vragt de vogel, ‘Ik ben ToeDu, de Nandoe en ik ben mien huus kwiet. Ik wiet werkelek niet woar ik hin moet en ik heb zo’n allemachtege honger!’

‘Bist dan n soort jonge struusvogel, ToeDu?’

‘Nee man, struusvogels binnen veul groter dan Nandoes. Wij kommen uut Amerika en zij uut et oosten. De dommen uut et Oosten zal ik mor zeggen! Mor hondje hestoe n idee hoe ik weer thuus kommen kin.’

‘Ja, ik wiet natuurlek niet woardast weg komst, mor ik heb wel n idee om dij te helpen. Ien e buurt van Boerakker is n soort opvang-asielzoekers-centrum veur grote vogels. Wiest wat we doen. Ik loop deur t laand richting Boerakker en astoe dan achter me aan lopst, komt vast alles goed. Doar wieten ze wel wat ze met dij aan moeten en ze hebben vast en zeker wel wat piekenvoer veur dij.’

‘Goed plan, hondje, ik volg!’ 

Pjotr begunt deur t laand te lopen richting Boerakker met Toedu ien zien kielzog en heurt Maans vanof de weg brullen.

‘Hierkommen Pjotr! Kom hier!!’

Mor Pjotr blift mooi op 200 meter van e weg, deur t laand lopen, Toedu volgt hum trouw. Op e weg is al gauw n stoet van 5 fietsers te zien die Pjotr en Toedu ien n soort van optocht volgen.

‘Mooie optocht ien e veurjoarszun’ zeit Toedu.

‘Kiek, dat was krekt mien plan!’, Pjotr gniffelt tevreden.

‘Krieg ik over n poar week met Koningsdag vast n lintje, as redder van de verdwenen Nandoe!’

Met dank aan:
Alie de Vries veur de correcties
Ben de Vries veur de tekening van Pjotr

Maans is n zinnege Pieter. As er bij winterdag eerappels et, wil er eileks allinneg mor Rode Star hemmen. En dat is n toer, want dat ras zie je niet ien e supermarkt. Doarom het er besloten om ze dit joar zelf te poten ien zien eigen volkstuun bij Paulus.

‘Ik wiet niet of dat wel wat wordt Maans jong, dizze grond is denk ik te licht!’: had Paulus zeid , mor Maans is en blift n eigenwies mantje.

‘Ik perbeer et gewoon en hoal me 3 kilo poters, doar word ik ok niet arm van.’

Et vienden van et pootgoed was stoer, mor via, via kreeg er n adreske op e Friese klei.

Dus Pjotr veur op e fiets en richting et heitelân. Hij treft et niet, de wiend is gloepenste kold terwiel et zotterdag nog zuks mooi weer was, dat er ien t hemd de kluten op e tuun fien sloagen had.

Hij draait et heem van e kweker op en let Pjotr uut et bakje springen. Die tilt eerst zien achterpoot op en struust gauw even tegen een poar Fryske stiekelboskes aan. Dan lopt er achter Maans aan noar de kassen.

‘Goeie, kin ik dy helpe!’, een struuse blonde Friezin klopt heur handen òf aan heur schuut en komt noar Maans toe.

‘Of kinst do it Frysk net ferstean?’

‘Ik verstoa et best, mor kin et mor n ‘lyts bytsje prate’. Dat heurt bij mij, as rasechte Westerketierder, naargens op. Mor we verstoan mekoar best! Ik bin op zuuk noar Rode Star poters. Hemmen joe die ok?’

Et wicht knikt ’Ja jú fansels’ en ze begunt te lopen, Maans volgt heur tot achter ien e kas.

Pjotr het ientussen kennes moakt met n zwartbles schoap.

‘Mèh ik hiet Lobke, bisto n echte Fryske Wetterhoun?’, bloat et beestje.

‘Dat zal wel zo weden denk ik, al is de kans groot dat er n deeltje ‘asbakke-ras’ bij zit, ik bin vast niet raszuver! Mor ja wat is raszuver?’

Hij het van e week de discussie op televisie zien over een niet-blond Fries koamerlid, wat nogal wat ophef geven had. Eén van e presentatoren van n voetbalprogramma kreeg er flink van langs omdat er et koamerlid, die as potje noar Fryslân kommen is en vloeiend Fries proat, niet veur n echte Fries aanzag.

‘Mèh, mooi dasto ut ek sjoen hast, dat van Habtuma de Hoop!’

Dat er Habtuma hiet was Pjotr ontgoan, mor et zal wel woar weden.

‘Ik bin ien elk geval n ruumdenkende Wetterhoun Lobke. Et moakt mij niet uut of één geel, zwart, wit of bruun is, as ze mor oardeg en oprecht binnen en zo kwam dizze Habtuma mij wel over. En ik vien et mooi dat jim zo tröts binnen op et Fries en nou et gebruuk weer wat aanpitjen kinnen. Ik wol dat ze bij ons ok n poar cinten kregen om dat te doen!’

‘Sa-a-a- is et mar net jú!’, mekkerde Lobke.

Doar kwam Maans ok al weer aan, diep ien gesprek met de blonde Friezin die hum n puutje eerappels gaf.

‘Benijd ôft slaagje sil, kinst ien november belje!’

‘Ik zal ze as mien kiender bewoaken en hoop dat ik er dizze winter van eten kin. Zo ja dan kom ik aankommend joar weer, want dan poot ik de hiele tuun vol!’

De Friezin met dikke blossen op e wangen, lacht hum toe.

‘Súkses!’

‘Dankewol en oant sjen!’

Pjotr trekt de wenkbrauwen op. Het Maans nou al weer sjans?

Met dank aan:
Alie de Vries, veur de correcties
Ben de Vries, veur de tekening van Pjotr

Maans wordt om zeuven uur wakker van gerommel rondom huus. Zelfs langsloaper Pjotr zit al met zien oren gespitst ien e koamer.

‘Heurst ok wat Pjotr, wat zol er zo vroeg al om ons huus hinne scharreln!’

Maans dut de luxaflex open, kikt noar buten, mor zigt verder niks biezunders. Et geluud is ok weer verdwenen. Nou, dan op Poaszundag mor vroeg uut e veren, hij is nou toch wakker. Hij dut de achterdeur van t slöt en schuuft hem open.

‘Moest pissen Pjotr? Kinst er uut!’

Maans dut et kovviezetapperoat aan, drukt de stekker van e eierkoker ien t stopcontact en kookt hum een poar lekkere scharreleikes. Hij besmeert n stukje poasbrood met butter en gijt lekker op e bank hangen om noar de tillevisie te kieken. De Paus ridt ien n rolstoel deur t beeld en de verslaggeefster geft aan dat de beste man dit joar zien ‘Urbi et Orbi’ niet live uutspreken zil. Franciscus is niet al te fit en ze binnen in Rome ok slim veurzichteg noa die aansloagen ien Moskou en Epe. Gien goed plan om duzenden minsen op dat krappe pleintje te zetten.

Pjotr komt weer binnen en het n vremd blauw/geel ei ien e bek. Verrek denkt Maans, een Oekraïens-ei. Ze zillen doar wel wat aans aan e kop hemmen dan eier zoeken. En de vredestakken ien t Midden-Oosten binnen nog kronkeleger dan de drie die hij op e voas ien e koamer stoan het. Kregen van buurvrauw Warres.

De kovvie is kloar en hij schenk zich n mok ien, struit wat voer ien Pjotrs bakje en lopt weer noar de  bank.

‘Formatie-deelnemers met Paasverlof’ schuuft onder deur t beeld.

‘Ah ja jongens, goa rusteg eefkes op vekanzie, jim binnen nog mor net bezig! We wachten wel rusteg of, alles lopt hier toch op rolletjes!’Maans het hum er al bij del leit dat er over n poar moand weer vannijs stemmen moet. Ze bekieken et mor lekker, hij komt niet weer ien t stemhokje! Doar!!

De veurdeurbel klingelt hard en dat om 8 uur. Maans lopt noar veuren met Pjotr ien zien kielzog. Deur t matglas van e veurdeur zigt Maans n groot silhouet, groter dan dat van n mins. Wat kin dat nou weden? Hij let de deurketting eefkes vastzitten en kikt deur n gleufke noar buten. Op e stoep stijt n joekel van n hoas met n picknickmand onder de arm.

‘Vrolijk Pasen Maans en Pjotr, verrassing!’

Nou  heurt Maans dat et de stem van zien wandelvriendin Thea is en wiet niet hoe snel er et ketje lösmoaken moet om e deur wied open te zwaaien.

‘Thea doe hier! Hoe kin dat zo vroeg! Moestoe niet thuus weden!’

‘Nee jonguh, die kerel van mij zit in Amerika. Het was mooi weer dus ik dacht vroeg uit de veren, naar de winkel, ontbijtje bij Maans en dan lekker aan de wandel achter Nienoord. Wie doet je wat!

‘Mor woarom ien n hoazepak.!’

‘Ik had mijn buren beloofd dat ik eieren zou gaan verstoppen en die kids zijn altijd vroeg op, dus om zes uur stond ik in de tuin, heb de eieren verstopt en om half zeven bij ze aangebeld. Er liggen 100 stuks in die tuin, dus voordat ze die allemaal gevonden hebben, is het wel 10 uur. Buurvrouw kan lekker uitslapen’.

Ze pakt de picknickmand met warme broodjes, roombutter, vaarfde eitjes, jus en heerlijke poasham uut op keukentoavel. Ploagereg hold ze n stukje ham veur Pjotr zien neus.

Dat is voor jou ouwe speurneus, maar dan moet je wel eerst 10 gekleurde eieren die ik net in jullie tuin verstopt heb, opzoeken!’

Bedremmeld lopt Pjotr noar buten en zigt al gauw weer zo’n blauw-geel ei, die er ien e bek pakt en ien huus brengt. Nog één en nog één…

Minoes de kat van vrauw Warres, zit ien vensterbak en schudkopt. Zoveul te zeggen, doe bist gek. Mor as ze dan ieneenent een joepster van n hoas ien e tuun zigt, schrikt ze zo bot, dat ze uut e vensterbank springt en ien e paniek twee bloempotten met veurjoarsbloemen omkeild. Kinst vrauw Warres op stroat foetern heuren.

Nou nog één dan, denk Pjotr. ‘Vrolek Poasen!’

Met dank aan:
Alie de Vries veur de correcties
Ben de Vries veur de tekening van Pjotr

Noadat et mishotjed was om koartjes veur de Tocht om de Noord te kopen, schoven Maans en buurvrauw Warres aan toavel veur de graauwe aarten met spek. Vrauw Warres zet de dampende snelkookpan met aarten veur Maans hèn en lopt noar t stel om e koekenpan met e glènhiete, nog slisternde spekjes op te hoalen.

‘Wat moest er bij hemmen Maans, mosterd, picalillly, courgette ien et zuur, appelsmots, zeg et mor ik heb et almoal!’

‘Is wel goed zo! Lekker n scheutje vet over de aarten en uutbakken spekjes. Lekker vet spek, dat zie je niet voak meer!’

‘Gewoon bij de slagter hoald. Je moeten der wel even om vroagen, want ze kinnen et niet meer met goed fatsoen ien e vitrine leggen.Veur dat je et ien e goaten hemmen stijt de ‘gezond-eten-politie’ op e stoep. Dat is ja niet gezond! Doar krieg je obesitas van. Foei!!’

‘Doar trek ik me nooit één spier van aan’, zeit Maans. ‘As ik alles van e televisie en uut e krant leuven moet,dan kin je verdarre ja niks meer eten. Kovvie, vlees, koeienmelk, sukker, alles woar ik groot met worden ben is slecht. Ik snap niet hoe ik zeuventeg worden bin!’

Pjotr en Minoes de kat, hemmen de discussie over et eten aanheurd. Ze kieken mekoar es op-en-del aan en kommen tot de conclusie dat Pjotr meschien wat ‘gezet’, is mor ja mag dat ok op zien leeftied! Minoes zigt er uut as n jachtluipaard, gien spatje vet. Mor wat wil je, ze is zo’n vreseleke zenuwpees, die kin alles vreten wat heur veur de bek komt, mor niks blift hangen.

‘Woar minsen zich al niet drok over moaken.’ zucht Pjotr, ‘Mien boaske et alles wat er lekker viend en zeg nou eerlek. Hij zit wat ruug ien e board en t hoar, mor hij mag er best weden. En dat geldt ok veur buurvrauw. Zo fit as wat, ok al nimt ze elke oavend een rumerke advokoat met slagroom!’

Vrauw Warres het ok nog n flinke rookworst warm moakt ien e magnetron. Et paast wel niet bij graauwe aarten, mor t is verduld lekker, of niet dan? Maans snidt et kopke en t kontje van e worst of en gooit dat ien e kattenmand.

‘Zo jongens, geniet er van!’

Minoes graait er noar met heur poot, mor Pjotr is vlotter en valt votdoalek aan, jam-jam dat is lekker. Minoes gijt leggen en nimt heur verlies.

Maans lopt weerom noar de toavel en proat verder.

‘Ston van e week nog ien a krant dat e mieste Nederlanders veuls te dik binnen en dan moe je ok nog rekenen dat de helft van et volk host niks meer lust. Ze trekken de neus op veur zuurkool, supenbrij of n lekker bordje snert. Ze binnen stok verwend deur hamburgergiganten, pizzaboeren en shoarmasnieders en ze wieten niet eens meer woar heur voer weg komt. Bij ons op e tuuntjes zigts host gien jonge gezinnen meer. Die goan gewoon noar de winkel veur n gesneden komkommer ien n plastic bakje of n halve siepel en dan mor soezen over ‘het milieu! Ze binnen laang niet wies!’

Vrauw Warres knikt:

‘As de tieden aans worden, dan slag dat votdoalek om Maans. Ien tieden van oorlog kommen ze wel andere zwienen met rooie ogen tegen, dan moeten ze wel weer.’

‘Krekt..,, as de nood aan e man is, eten ze weer tulpenbollen. Ik heb trouwens heurd dat er ien e Oekraïne al weer honden en katten slacht worden om op te eten.’

Pjotr stikt zowat ien zien stukje worst! Honden slachten, katten eten…., ieneenent zigt er n complot. Hij gijt met zien snoet dicht tegen Minoes heur oor aanleggen en fluusterd….

‘Hestoe t ok deur Minoes, ze binnen ons aan t vetmesten. Reserve-veurroad veur mindere tieden! We moeten veur de zekerheid mor niet te dik worden!’

Met dank aan:
Alie de Vries veur de correcties
Ben de Vries veur de tekening van Pjotr